ErteleMe
Hangimiz ertelemedik çılgınlar gibi? Ödev teslimini, iş raporlarını, o hep gitmek istediğimiz yerlere gitmeyi, çok merak ettiğimiz kitabı okumayı ve bir dolu üretebileceğimiz senaryoları… Bayram alışverişlerini düşünün ya da yeni yıl kutlamalarını. Her yıl tarihleri önceden bilinmesine rağmen insanlar bir gün öncesi ya da kutlamalara kısa süre kala hediye alma telaşında olur, alışveriş merkezleri dolar taşar.
Kişi, yapması gereken işleri sürekli olarak son dakikaya bırakıyor ve kalan kısa sürede yoğun bir baskıyla, kaygıyla, sıkışarak aslında gösterebileceği performansın altında bir performansla o işi ortaya koyuyorsa ‘’Erteleme’’ sorununa sahiptir diyebiliriz. Erteleme davranışı olan kişilerin en çok kullandığı söz ‘’Yarın yaparım, ne olacak?’’tır. Akademik hayatımızı, iş hayatımızı, bazen de insan ilişkilerimizi kötü etkileyen, bizi başarısızlığa sürükleyen erteleme davranışında, bazı kaynaklarda zaman baskısı ile kişinin daha verimli işler çıkaracağı savunulsa da bu böyle değildir. Uzun dönemde yoğun stres ve huzursuzluğa sebep olur ve kişiyi başarısızlığa sürükler. Çünkü kişi yoğun zaman baskısı ile asıl performansını gösteremez.
Aynı zamanda çoğu kişi bir işe başlamak için motive olmayı, içinden çalışma, o işi yapma isteği gelmesini bekler. Bu sebepten ötürü sürekli erteler. Fakat, ne yazık ki kimse her zaman bir ödevi yetiştirmeyi, bir raporu tamamlamayı istekli, motive olmuş halde ve severek yapmaz. Araştırmalar gösteriyor ki; bir işe motivasyon olmadan başlandığında, kişi o işi tamamlarken, o süreçte motive olabiliyor; yapabildiğini gördükçe, yol aldığını gördükçe o işi tamamlama sürecinde daha da motive oluyor ve isteği artıyor.
Erteleme davranışının diğer bir sebebi de ‘’mükemmelliyetçilik’’tir. ‘’Bugün tam kafamı veremem kesin, yarın en iyi şekilde yaparım.’’gibi cümleler çok duyulur bu kişilerden. Aslında yarın da aynı performans sergilenecektir ancak en iyisi olsun, mükemmel olsun düşüncesiyle sık sık erteleme davranışına başvurulur.
Peki Nasıl ErteleMEYECEĞİZ?
- Mükemmelliyetçi düşüncelerinizle mücadele edin. Unutmayın biraz olsun yapabilmek, hiç yapmamaktan daha iyidir.
- Bir işi yaparken zihninize takılan düşünceyi, o anda kendinize 3 dakika vererek sadece düşünün, düşünün… Tamam şimdi düşünmeyi sonlandırıp işinize başlayabilirsiniz.
- Çevrenizden gelen dikkat dağıtıcı uyaranlara sınır koyun: ‘’Hayır, şu an müsait değilim! ’’
- Bir ajanda edinin ‘’erteleME defteri ‘’olsun adı; yapmanız gereken işleri tarihleri ile listeleyip, yapılan her işin karşısına ‘’başardım’’ işaretinizi atın.
- Erteleme davranışınız artık kontrol edemeyecek bir hale geldiyse bir uzmandan psikolojik destek almanız faydalı olacaktır.