Psikosomatik Bozukluk Sorununa Genel Bakış – Sen Sus Bedenin Konuşsun
Psikosomatik bozukluk nedir? Neden oluşur? Hani belirtilere sahiptir?
Çocukken hiç okula gitmek istemediğiniz ve bu sebeple karnınızın ağrıdığını, hastalandığınızı hissettiğiniz oldu mu? Eğer ebeveynseniz çocuğunuzun bir problemi olduğunda hemen bedensel bir ağrı yaşamaya başladığını fark ettiniz mi? Peki bir yetişkin olduğunuzda mide ağrısı, baş ağrısı gibi problemler yaşadınız mı? Bunun için doktora gittiğinizde fiziksel bir problem olmadığını, stres kaynaklı bu durumu yaşadığınızı söyleyen oldu mu? Cevabınız evet ise o zaman hayatınızın bir anında psikosomatik bozukluğu gözlemlemiş veya deneyimlemişsiniz demektir.
Kavramsal olarak psikosomatik bozukluk sorununu incelediğimizde Psiko ‘’ruh’’ soma ‘’beden’’ anlamına gelmektedir. Yani psikosomatik bozuklukta beden ve ruh arasında bir bütünlük olduğu ve ruhsal bir sıkıntının bedensel bir belirtiye ya da hastalığa yol açtığı savunulmaktadır. Psikosomatik bozukluk benim gözümde ise ruhun adına bedenin konuşması anlamına gelmektedir. Bir valiz düşünün, içine sürekli bir şeyler tıkıştırıyorsunuz.
Bir yerden sonra valiz kapanmayacak hale gelecek ve bir yerden patlak verecektir. İşte ruhsal mekanizmada böyledir. Ne kadar çok acı, üzüntü, hayal kırıklığı, çaresizlik, öfke, travmatik deneyimler vb. duyguları, düşünceleri, deneyimleri bastırırsak, bunlar da bir gün bedensel belirtiler veya hastalıklar olarak patlak gösterir. Beden ruhu temsilen durumu anlatmaya çalışır. Ruh adına “öfkeliyim, çaresizim, yalnızım, yardıma ihtiyacım var” der. Ancak bedeni dinlemediğimiz ya da dinleyip anlayamadığımız zaman doktor doktor dolaşarak hastalığımıza çare bulmaya çalışırız. Ancak tedavilerle geçici olarak belirtiler yatışsa da bu bastırma hali devam ettikçe patlamalar da kendisini göstermeye devam edecektir.
Psikosomatik bozukluk olarak değerlendirilebilecek hastalıklar
Genel olarak psikosomatik olarak değerlendirebileceğimiz hastalıklar şunlardır: fibromiyalji, baş ağrısı, migren, alerji, saç dökülmesi, yorgunluk, bedensel ağrılar, tansiyon, bağırsak problemleri, görme problemleri, ülser, gastrit gibi mide problemleri, kas ağrıları, astım ve diyabet. Bununla birlikte psikosomatik bozukluk birçok rahatsızlığa eşlik edebilmekte veya fiziksel bir hastalığın şiddetini arttırabilmektedir. Ancak buradaki en önemli nokta şudur: Fiziksel rahatsızlıklarınızın psikosomatik olup olmadığına ancak o hastalıkla ilişkili uzmanlığa sahip bir doktor ve bir psikiyatrist değerlendirilmesi ile karar verilebilir. Alanında uzman olmayan kişilere başvurmadan karar verilmesi sadece hastalık ve tedavi sürecini olumsuz etkileyecektir.
Uzm. Klinik Psk. Yaşar Emre Ertürk