Yas Süreci ve Yas Sürecinin Evreleri

Sevilen birinin hayatını kaybetmesi üzerine geride kalan kişilerde ortaya çıkan ve doğal bir tepki olarak adlandırılan yas, ölen ile alakalı yakınlığa ve ölüm biçimine göre değişiklik gösterebilir. Yas süreci dört evrede değerlendirilebilir:

1.evre: Ölümün gerçekliğini anlamakta zorluk yaşanılan bu evre genellikle ölümden birkaç saat ve birkaç hafta arasında değişiklik gösterebilir. Birey tepkisiz ve donuk olabilir. Ayrıca ilerleyen zamanlarda bu dönemi hatırlamakta güçlük yaşayabilir ve bedensel belirtiler görülebilir.

2.evre: Yas süreci için tanımlanan ikinci evrede acı daha belirgin olarak hissedilir ve yoğun bir özlem ve üzüntü vardır. Zihin sürekli ölümle meşguldür ve bu evre haftaları bulabilir.

3.evre: Ümitsizlik ve çaresizlik gibi duygular üçüncü evrede ortaya çıkar. Çünkü bu evrede kaybın geri gelmeyeceği fark edilir ve yorgunluk, bitkinlik gibi hisler bu evrede baskındır.

4.evre: Özlem ve acı duyguları bu evrede hafifler. Ölen kişinin anıları yitirilir ve birey yaşamını yeniden düzenleyerek hayata devam eder.

Yas Sürecinde Gözlemlenen Belirtiler Nelerdir?

Bedensel Tepkiler: Boğaz kısmında düğümlenme, açlık hissi, baş ağrısı, çarpıntı, regl düzensizlikleri, halsizlik, gerginlik ve kasılma, nefes darlığı gibi tepkiler bedensel tepkilerdir.

Ruhsal Tepkiler: Ruhsal tepkilerin en belirgin özelliği ölen kişinin hala yaşadığını düşünmek ve bunu hissetmektir. Hayalini görmek, sesini işitmek ruhsal tepkiler arasındadır.

Duygusal Tepkiler: Ağlama, öfkelenme, kendini tedirgin hissetme, güvensizlik hissi, delirme korkusu, hayata karşı istek kaybı, yapılan hiçbir aktiviteden keyif alamamak, üzüntü gibi tepkiler duygusal tepkiler olarak tarif edilir.

Bilişsel Tepkiler: Ölüm anını sık sık hatırlama, ölüm anını tekrar tekrar yaşamaya engel olamama, dikkatini toplamakta güçlük çekme ve ölen kişiyi düşünme bilişsel tepkiler olarak adlandırılır.

Davranışsal Tepkiler: Yalnız kalmak isteme, insanlardan uzaklaşma ya da kendini tamamen başka insanlara adama, amacı olmayan hareketlilik hali, ölen kişinin eşyalarına yönelme, ölen kişinin mezarına sık sık gitme, cinsellikle ilgili değişiklikler vb. durumlar davranışsal tepkilerdir.

Uzamış yas tedavisi ve destek için profesyonel psikolog yardımı almak önemlidir. Bu sayede hayata devam edebilecek ve sağlıklı bir ruha sahip olabileceksiniz.